عکسهایی از برج کبری در کویت

البته طبق تحقیقات این عکسها غیر واقعی هستند و اصولا چنین طرحی وجود ندارد ولی ظاهرا این عکسها به برج کبری در کویت شهرت یافتند که برای وضوح بهتر می توانید روی آنها کلیک نمایید :

 

 

کاربرد مواد نانو ساختار در صنعت ساختمان

چکیده:

مواد نانو (Nanoparticular)  به موادي گفته می شود که حداقل یکی از ابعاد آن ) طول , عرض , ضخامت) زیر  100 nm باشد . مواد نانو ساختار با توجه به رفتارهاي بارزي که از خود نشان داده اند مورد توجه بخش صنعت و دانشگاه در دهه هاي اخیر قرار گرفته اند . در این میان صنعت ساختمان با توجه به نیازهاي خود چه از نظر استحکام مقاومت و دوام و نیز کارایی بالا از استفاده کنندگان مهم مواد نانو ساختار (Nanostructure Materials) به شمار می رود .

مواد نانو آلومینا به عنوان نمونه اي از مواد نانو ساختار به علت خواص ممتازي که از نظر خواص مکانیکی و حرارتی از خود نشان می دهند در سرامیک سازي به صورت گسترده اي مورد استفاده قرار می گیرند .

از مهمترین پیشرفتهاي بوجود آمده در صنعت مصالح ساختمانی ، بتن با عملکرد بالا می باشد ، براي درك بهتر رفتار این نوع مصالح باید ساختار بتن و خمیر سیمان در مقیاس نانو مورد بررسی قرار گیرد و نیز بتوان با کاربرد مصالح نانو ، بتن با عملکرد بالا و چند منظوره ساخت که داراي خاصیت الکترو مغناطیسی بوده و قابلیت به کار گیري در سازه هاي اتمی ( محافظت از تشعشعات ) را داشته باشد و نیز در سازه هاي ساختمانی تاثیر به سزایی در حفظ انرژي ساختمان ایفا کند .

در این مقاله با توجه به جدید بودن علم نانو تکنولوژي آنچه که مد نظر است معرفی مواد نانو ساختار و نیز بیان مزایاي استفاده از این مواد در صنعت ساختمان سازي با توجه به نتایج آزمایشگاهی می باشد .

واژه هاي کلیدي : نانو تکنولوژي ، بتن  HPC ، مواد نانو ساختار ، بتن  MHPC

1. مقدمه :

مواد نانو به عنوان موادي که حداقل یکی از ابعاد آن  )طول ، عرض ، ضخامت ( زیر 100 نانومتر باشد تعریف شده اند ، یک نانومتر یک هزارم میکرون یا حدود 100000 برابر کوچکتر از موي انسان است به طور کلی ،در یک تقسیم بندي عمومی ، محصولات نانو مواد را می توان به صورت هاي زیر بیان کرد:

- فیلمهاي نانو لایه ( Nano Layer Thin Films ) براي کاربردهاي عمدتاً الکترونیکی

- نانو پوششهاي حفاظت ( Nano Coating) براي افزایش مقاومت در برابر خوردگی ، حفاظت در مقابل عوامل مخرب محیطی

- نانو ذرات به عنوان پیش سازنده (Precursor) یا اصلاح ساز(Modifier)  پدیده هاي شیمیایی و فیزیکی

- نانو لوله ها (Nanotubes)

منظور از یک ماده نانو ساختار یا واضح تر یک بدنه نانو ساختارNanostructured Solid ) ) جامدي است که در آن انتظام اتمی ، اندازه کریستالهاي تشکیل دهنده و ترکیب شیمیایی در سراسر بدنه در مقیاس چند نانو متري گسترده شده باشد .

خواص فیزیکی و شیمیایی مواد نانو (در شکل و فرمهاي متعددي که وجود دارند از جمله ذرات ، الیاف ، گلوله و . . . ) در مقایسه با مواد میکروسکوپی تفاوت اساسی دارند . تغییرات اصولی که وجود دارد نه تنها از نظر کوچکی اندازه بلکه از نظر خواص جدید آنها در سطح مقیاس نانو می باشد .

هدف نهایی از بررسی مواد در مقیاس نانو ، یافتن طبقه جدیدي از مصالح ساختمانی با عملکرد بالا می باشد ، که آ نها را می توان به عنوان مصالحی با عملکرد بالا و چند منظوره اطلاق نمود . منظور از عملکرد چند منظوره ، ظهور خواصی جدید و متفاوت نسبت به خواص مواد معمولی می باشد به گونه اي که مصالح بتوانند کاربردهاي گوناگونی را ارائه نمایند .

در مطالب بعدي که خواهد آمد مواد نانو ساختاري معرفی خواهند شد که با توجه به نوظهور بودن چنین موادي می توانند تحولی شگرف در صنعت ساختمان سازي و صنایع وابسته به آن ایجاد کنند .

2. مواد نانو کمپوزیت :

مواد نانو کمپوزیت بر پایه پلیمر (ماتریس پلیمري ) اولین بار در سالهاي 70 معرفی شده اندکه از تکنولوژي سول-ژل(Sol-Gel) جهت انتشار(Disperse) دادن ذرات نانو کانی درون ماتریس پلیمر استفاده شده است .

هرچند تحقیقات انجام شده در دو دهه گذشته براي توسعه تجاري این مواد توسط شرکت تویوتا در ژاپن در اواخر سالهاي 80 صورت گرفته است ، ولی رشته نانو کمپوزیت پلیمر هنوز در مرحله جنینی و در آغاز راه می باشد .

در این شرایط نانو آلومینا ، بهترین ساختار نانوئی است که افق جدیدي را در صنعت سرامیک نوید می دهد . زیرا کاربرد این مواد پدیده اي است که از نظر مکانیکی ، الکتریکی و خواص حرارتی به طور مناسب داراي تعادل بوده و در رشته هاي مختلف کاربرد دارد . از جمله می توان به چند نمونه اشاره کرد :

- تکنولوژي نانو فلز آرتوناید که اخیر اً به طور تجاري ، الیاف نانویی آلومینا ، انقلابی در رشته سرامیک بوجودآورده است .

- ذرات نانویی غیر فلز مانند : نانو سیلیکا ، نانو زیرکونیا و مواد دیگر اصلاح کننده سرامیک ها می باشد .

 3.بتن با عملکرد بالا  (HPC):

یکی از چالشهایی که در رشته مصالح ساختمانی بوجود آمده است ، بتن با عملکرد بالا  (High Performance Concrete) می باشد . این نوع بتن مقاوم از نوع مصالح کامپوزیت بوده و از نظر دوام جزو مصالح کامپوزیت و چند فازي مرکب و پیچیده می باشد .

خواص ، رفتار و عملکرد بتن بستگی به نانو ساختار ماده زمینه بتن و سیمانی دارد که چسبندگی ، پیوستگی و یکپارچگی را بوجود می آورد .

بنابراین ، مطالعات بتن و خمیر سیمان در مقیاس نانو براي توسعه مصالح ساختمانی جدید و کاربرد آنها بسیار حائز اهمیت می باشد . روش معمولی براي توسعه بتن با عملکرد بالا اغلب شامل پارامترهاي مختلفی از جمله طرح اختلاط بتن معمولی و بتن مسلح با انواع مختلف الیاف می باشد . در مورد بتن به طور خاص ، علاوه بر عملکرد با دوام و خواص مکانیکی بهتر ، بتن با عملکرد بالاي چند منظوره (MHPC)  خواص اضافه دیگري را دارا می باشد ، از جمله می توان به خاصیت الکترو مغناطیسی ، و قابلیت به کار گیري در سازه هاي اتمی (محافظت از تشعشعات ( افزایش موثر بودن آن در حفظ انرژي ساختمانها و ... را نام برد .

4. نانو سیلیس آمورف :

در صنعت بتن ، سیلیس یکی از معروفترین موادي است که نقش مهمی در چسبندگی و پر کنندگی بتن با عملکرد بالا  (HPC)ایفا می کند .

محصول معمولی همان سلیکیافیوم یا میکرو سیلیکا می باشد که داراي قطري در حدود  0.1 تا 1 میلی متر می باشد و داراي اکسید سیلیس حدود 90 % می باشد . می توان گفت که میکرو سیلیکا محصولی است که در محدوده بالاي اشل اندازه نانو متر جهت افزایش عملکرد کامپوزیت مواد سیمانی به کار برده می شود .

محصول نانو سیلیس متشکل از ذراتی هستند که داراي شکل گلوله اي بوده و با قطر کمتر از nm 100 یا بصورت ذرات خشک پودر یا بصورت معلق در مایع محلول قابل انتشار می باشند ، که مایع آن معمول ترین نوع محلول نانو سیلیس می باشد ، این نوع محلول در آزمایشات مشخص در بتن خود تراکم SCC (Self Compacting Concrete) به کار گرفته شده است . نانو سیلیس معلق کاربردهاي چند منظوره از خود نشان می دهد مانند :

- خاصیت ضد سایش

- ضد لغزش

- ضد حریق

- ضد انعکاس سطوح

آزمایشات نشان داده اند که واکنش مواد نانو سیلیس ( Colloidal Silica) با هیدرواکسید کلسیم در مقایسه با میکرو سیلیکا بسیار سریع تر انجام گرفته و مقدار بسیار کم این مواد همان تاثیر پوزالانی مقدار بسیار بالاي میکرو سیلیکا را در سنین اولیه دارا می باشد .

تمام کارهاي انجام یافته بر روي کاربرد مواد نانو سیلیس کلوئیدي ( Colloidal Nano Silica ) در بخش اصلاح خواص ریولوژي ، کار پذیري و مکانیکی خمیر سیمان بوده است . آنچه که در اینجا مطرح است نتایج اولیه محصولات نانو سیلیس با قطري در محدوده 5 تا 100 نانومتر می باشد .

 5. نانو لوله ها(NANOTUBES):

همان گونه که در مقدمه مقاله مطرح شد معمولا الیاف براي مسلح کردن و اصلاح عملکرد مکانیکی بتن بکار برده می شوند . امروزه از الیاف فلزي ، شیشه اي ، پلی پروپلین ، کربن و . . . در بتن براي مسلح کردن استفاده می شود و لیکن تحقیقات روي بتن مسلح شده توسط نانو لوله کربنی ( Carbon Nanotubes ) انتشار نیافته است تا بتوان از نتایج آن براي مسلح کردن بوسیله نانو لوله ها استفاده کرد .

نانو لوله کربنی توسط LIJIMA در سال 1991 کشف شده است و کارهاي بسیاري بر روي ساختار نانو در بخش فیزیک کوانتوم انجام یافته است بطوري که تحقیقات نوین بر روي تکنولوژي و مهندسی نانو در سطح جهانی نقش اساسی و اصلی بازي می کند . کربن 60 و نانو لوله هاي نوین داراي ساختاري هستند که آنها را از فولاد قوي تر و بسیار سبک می کند بطوریکه می توانند خمیدگی و کشش را بدون شکستن تحمل نمایند و در آینده جایگزین الیاف کربن خواهند شد که در کامپوزیت ها به کار برده می شوند .

نانو لوله ها با توجه به تحقیقات انجام شده در مرکز تحقیقات بتن ) وابسته به موسسه ACI شاخه ایران ( ، داراي مقاومت کششی بیش از هر نوع الیاف بتنی شناخته شده می باشند و نیز نانو لوله ها خواص ویژه قابل ملاحظه حرارتی و الکتریکی از خود نشان می دهند ، بطوریکه هادي بودن حرارت آنها بیش از دو برابر الماس و هادي بودن الکتریکی آنها در حدود 1000 برابر فلز مس می باشد .

نانو لوله ها طبقه جدیدي از محصولات می باشند که انقلابی جدید در زمینه مصالح و مواد پیشرفته را بوجود آورده اند. یک نسل جدید از نانو کامپوزیت هاي چند منظوره می توانند به عنوان نانو لوله هاي کربنی در نقش الیاف مسلح کننده مناسب آن مواد مورد استفاده قرار گیر ند . بنابراین نانو لوله هاي کربنی از اجزاي کلیدي بدست آوردن هدف اصلی ذکر شده در فوق به عنوان مصالح ساختمانی با عملکرد بالاي چند منظوره ، بازي می کنند .

6.  نتیجه گیري :

منظور از مقاله ارائه شده نشان دادن مصالح جدید ساختمانی و بیان مزایاي استفاده از این نوع مواد در صنعت ساختمان می باشد ، البته به دلیل نو بودن این نوع مصالح زمینه هاي فراوانی براي کارهاي نظري و عملی در دانشگاههاي کشور وجود دارد که امید است که با معرفی مصالح با ساختار نانو راه براي گامهاي بلندتر در این زمینه باز شود .

7. تشکر و قدردانی :

از زحمات و مساعدت هاي استاد گرانقدرم جناب آقاي دکتر صادقی که در طول نوشتن مقاله از هیچ کوششی در کمک به بنده دریغ نکردند کمال تشکر و قدردانی می شود .

8.فهرست مراجع :

1- مجله ACI شماره 3 ، آذر ماه 1382

2- مجله انجمن بتن ایران

3- Institute Of Physics ، Properties & Application ، Nonmaterial .

٤. دفتر همکاري فناوري ریاست جمهوري – کمیته مطالعات سیاست نانو تکنولوژي www.tco.gov.ir:

رحیم هاشم زاده ، دکتر ارژنگ صادقی

:: مطالب مرتبط

+  طراحی ساختمان ترمینال فرودگاه های تجاری، مسافرتی

+  سازه های متداول برای ساختمانهای بلند 1))

+  مروری بر تاریخچه ، عملکرد و کاربرد عایق های ارتعاشی

+  فیلتر ها و زهکش ها برای خاکهای ناتراوا

+  پيدايش ترك در ساختمان

+  مطالعه ابزارهاي جداكننده ساختمان از زمين

+  بررسی روشهای تحلیل و ضوابط آئین نامه ای برای ساختمانهای مجهز به سیستم جداکننده لرزه ای

+  روشهاي تحليل ديناميكي مطابق آيين نامه

+  تحليل سازه اى ساختمان هاى آسيب ديده زلزله بم

+  عایق کاری ساختمان

+  درز انبساط و درز انقطاع چيست؟

+  بارگذاری ساختمان

 

طرح زيباسازي شهرها و روستاهاي استان کرمان

طرح زيباسازي شهرها و روستاهاي استان کرمان

عبدالمحمد رئوفي نژاد در نخستين نشست شوراي سياستگذاري زيباسازي شهرها و روستاهاي استان كرمان تحول در محيط عمومي، ساماندهي محيط اماكن عمومي و دولتي و ارتقا فرهنگ شهرنشيني را از جمله اهداف اين طرح اعلام كرد

استاندار كرمان از آغاز اجراي طرح بزرگ زيباسازي شهرها و روستاهاي اين استان در روزهاي اخير خبر داد.

عبدالمحمد رئوفي نژاد روز دوشنبه در نخستين نشست شوراي سياستگذاري زيباسازي شهرها و روستاهاي استان كرمان تحول در محيط عمومي، ساماندهي محيط اماكن عمومي و دولتي و ارتقا فرهنگ شهرنشيني را از جمله اهداف اين طرح اعلام كرد.

وي گفت: ستادهاي زيباسازي شهر و روستا در تمامي شهرستانهاي استان كرمان به رياست فرمانداران تشكيل شده و برخي ستادها چندين نوبت نشست داشته‌اند.

او افزود: تمامي اقدامات دستگاههاي اجرايي براي توسعه و آباداني استان كرمان در يك سو و زيباسازي چهره شهرها و روستاها در سوي ديگر قرار مي‌گيرد استاندار كرمان از وضعيت ظاهري شهرها و روستاهاي اين استان انتقاد كرد و از اين وضعيت به عنوان يك ناهنجاري نام برد.

وي با بيان اين كه اصلاح چهره شهرها فقط بر عهده شهرداريها نيست گفت:

تمامي دستگاههاي دولتي بايد با محوريت شهرداريها وارد ميدان كار شوند.

او بر لزوم جلب مشاركت مردم براي عمران شهري تاكيد كرد و افزود: براي نگهداري اموال مردم نبايد هزينه جداگانه صرف كرد.

استاندار كرمان گفت: كاري را كه مديران اين استان آغاز كرده‌اند برخي استانها ‪ ۱۰سال پيش انجام داده‌اند.

وي با بيان اين كه مشكل كمبود منابع مالي وجود ندارد افزود: مشكل اصلي، مديريت صحيح منابع موجود است كه درست بكار گرفته نمي‌شود.

رئوفي نژاد گفت: سقف اعتبارات شهرداريهاي استان كرمان از بودجه استاني از ‪ ۱/۸درصد به شش درصد رسيده است.

وي از اختصاص ‪ ۱۵ميليارد ريال به شهرداريها براي آغاز زيباسازي شهرها خبر داد و افزود: اعتبارات شهرستان بم جداگانه پيگيري مي‌شود.

او با اعلام اين كه ساماندهي بيشتر وروديهاي شهرهاي استان كرمان آغاز شده گفت: تلاش برخي شهرداران در اين زمينه قابل تقدير است.

مديركل اداره امور شهر و روستاي استانداري كرمان هم گفت: طرح ضربتي زيباسازي محيط شهرها و روستاهاي اين استان در دو ماه آينده اجرا مي‌شود.

شهباز حسن پور مرحله نخست اجراي اين طرح را پاكسازي عمومي شهرها و روستاها اعلام كرد.

وي افزود: از۱۵اسفند تا۲۴فروردين ماه هيچ حفاري در سطح شهرها صورت نخواهد گرفت.

او همچنين گفت: طرح زيباسازي شهرها و روستاها محدود به مدت ياد شده نيست و اجراي اين طرح ادامه مي‌يابد.

دبير شوراي سياستگذاري زيباسازي شهرها و روستاهاي كرمان بخش فرهنگي، تبليغات و روابط عمومي، فضاسازي شهري، فضاي سبز، عمراني، ادارات و اماكن عمومي، اصناف و بازاريان و منازل و فضاهاي خصوصي را از بخشهاي اين طرح بيان كرد.

در اين نشست ساخت و پخش تيزر تبليغاتي، تعيين روز نظافت محلات، جمع‌آوري صنوف مزاحم و انتقال آنها به خارج از شهرها، احداث سايه‌بان مغازه‌ها با معماري سنتي، تعيين تكليف زمينهاي خالي و ساختمانهاي متروكه و اختصاص‪۲۰۰هكتار زمين براي احداث يك مركز تفريحي در شهر كرمان تصويب شد.

به نقل از خبرگزاری جمهوری اسلامی 

معماری دانشگاه بروجرد به محسن دانشگر سپرده‌ شد

 

محسن دانشگر معمار ایرانی مقیم اتریش طراحی دانشگاه بروجرد را آغاز کرده ‌است؛ دكتر آرمين محسن دانشگر فارغ التحصيل دانشكده معماري وين – اتريش و داراي مدرك دكتراي معماري و مدرس فعلي دانشكده معماري وين و استاد مهمان در دانشكده هاي لندن، نيويورك و هنگ و كنگ بوده است.

 

بقیه عکسها را در ادامه مطلب ببینید ...

ادامه نوشته

اخبار جدید

:: سومین مسجد بزرگ و بلندترین مناره جهان در الجزایر ساخته می‌شود!

عبدالعزیز بوطفلیقه ریاست جمهور الجزایر در روزهای آتی نظر نهایی خود را برای انتخاب معماری سومین مسجد بزرگ با بلندترین مناره جهان اعلام خواهد کرد. این مسجد در الجزیره و مشرف به بخش ساحلی با ظرفیت ۱۲۰۰۰۰ نفر و توسط معمار منتخب از بین ۱۱ کشور، از طریق مسابقه عمومی، ساخته خواهد شد.

یک مشاور ایرانی در بین کاندیداهای انتخاب شده مرحله اول مسابقه برای ساخت این مسجد حضور دارد.

اخبار بعدی متعاقبا اعلام خواهد شد.

:: آتک، برنده مناقصه طراحی ۷۰۰۰واحد مسکونی در ونزوئلا

مهندسین مشاور آتک، به همراه شرکت سرمایه گذاری مسکن برنده مناقصه طراحی مجموعه 7000 واحد مسکونی در ونزوئلا شد.

این مجموعه که شامل طرحهای شهرسازی و برنامه ریزی شهری، ساختمانهای مسکونی-تجاری-اداری و خدمات شهری، ویلاهای مسکونی و ... می باشد با همکاری دو شرکت طراحی خواهد شد.

 

اعتراض به حذف نام ایران

با سلام خدمت دوستان عزیز

اخیرا سایت یاهو در اقدامی مغرضانه نام کشور عزیزمان ایران را از لیست ورودی های خود حذف کرده ، با کلیک بر سایت زیر اعتراض خودمان را به این عمل شنیع نشان دهیم :

yahoo mail

به امید روزی که رفتار خصمانه با ایران و ایرانیان پایان پذیرد ...

سدهای زیرزمینی

چکیده :

بدلیل نیاز روز افزون به آب و عدم دسترسی به منابع تامین کننده آن, حفظ و استفاده از منابع زیرزمینی ضرور ي به نظر می رسد, که در مناطقی که داراي آب زیر زمینی و بستر مناسب هستند , احداث سد هاي زیر زمینی می تواند یکی از گزینه هاي مطلوب باشد .

هدف از این مقاله این است که با مروري بر پروژه هایی که در این مورد انجام شده به بررسی پتانسیل آن در ایران بپردازد.

مقدمه :

تاریخچه استفاده از سد هاي زیر زمینی در ایران و جهان به تمدن هاي قدیمی بر می گردد به عنوان مثال سدهاي زیر زمینی در جزیره ساردینا در زمان رومیان ساخته شده است و در عصر صفویه در ایران براي افزایش آب مادرچاه قنوات وزوران در میمه اصفهان آب دیگر قنات ها را به آن منحرف می کردند . ولی هم اکنون سدهاي زیر زمینی با توجه به مزایایی که نسبت به سدهاي سطحی دارد تقریبا در اکثر مناطق دنیا به کار برده می شوند.

هدف از طراحی سد هاي زیر زمینی را به طور کلی می توان در چهار بخش: 1- تامین آب مصرفی -2 مدیریت منابع آب ( مانند مسدود کردن چند چشمه یا قنات و هدایت آب آنها به چشمه اصلی یا مادر چاه قنوات )-3 جلوگیري از پیشروي آب شور به آب زیر زمینی مانند سواحل و دشت هاي نمک -4 زیست محیطی مانند پخش آلودگی یا تشعشعات هسته اي و اثرات سوء آنها بر آب هاي زیرزمینی. از جمله مزایایی که سد هاي زیر زمینی نسبت به سد سطحی دارد به این شرح است:

- هزینه ساخت بسیار پایین تر

- نزدیکتر بودن سد به محل مصرف

- عدم کاهش آب به علت تبخیر سطحی

- بهداشتی تر بودن مصرف آب آن به علت گندزدایی از میکروب و ویروسهایی که اغلب در آبهاي پشت سد ها وجود دارد.

- توزیع آب سدهاي سطحی بوسیله کانال کشی بسیار گران است

- تکنولوژي ساخت بسیار ساده

طراحی سدهاي زیرزمینی :

1- مکانیابی :

اولین قدم در احداث سدهاي زیر زمینی مکانیابی می باشد و باتوجه به اینکه سدهاي زیرزمینی امکان احداث در ر نقطه اي را ندارند پس با توجه به خصوصیات و اقلیم منطقه باید بهترین مکان براي احداث در نظر گرفته شود. منطقه مورد نظر از نظر اقلیمی باید داراي شرایط زیر باشد :

- داراي اقلیم خشک یا نیمه خشک باشد

- بارندگی نامنظم یا کم باشد یا در فصولی که به آن احتیاجی نیست باشد

متن کامل در ادامه مطلب ...

ادامه نوشته

گیزا ، محل احداث اهرام مصر

کشور مصر به خاطر تاریخ جذاب خود مشهور شده است . احتمالا همه با اهرام بزرگ آشنا هستند .با این همه ، انها تنها شگفتی جهان هستند که امروزه کاملا دست نخورده مانده اند . این اهرام تاریخی در مکانی به نام گیزا وجود دارند . گیزا در مصر (دقیقا در شمال مصر ) نزدیک رود نیل واقع شده است . این اهرام در کنار پایتخت امروزي کایرو واقع شده اند . تاریخ گیزا به حدود 5000 سال پیش برمی گردد . در طول دورانی که فرعون ها زندگی می کردند آنها مکانهاي تدفینی شامل معبدهاي گوناگون و سه هرم بزرگ ساختند . براي قرنهاي متمادي کسی نمی دانست این اهرام محل دفن فراعنه مصري قدیمی بود ند . مثالی از نظریه هاي زیادي که در مورد اهرام وجود داشت ، این بود که این اهرام محل نگه داري غلات در طول خشکسالی و قحطی بودند ! بعد از گذشت مدت کمی آنها فهمیدند که این اهرام بزرگ محل دفن سه حاکم است .

منکوره ، خفوره و خوفو این سه حاکم از سلسله سوم بودند (تقریبا 2515 تا 2601 پیش از میلاد مسیح ) اهرام بزرگ گیزا کهن ترین و بزرگترین اهرام زمین هستند . این اهرام احتمالا توسط پسر عموي خوفو با نام همیونو ساخته شده است . هرم بزرگ خوفو 13 جریب را در بر می گیرد و احتمالا 137 متر 450 فوت بلندي دارد . این اهرام در اصل با سنگ آهک براق پوشیده شده اند که سطح خروجی صیقلی و صافی را بوجود آورده اند . چند سالی این سنگ آهک ها غارت شدند و در قسمتهاي دیگر جهان مورد ایتفاده قرار گرفتند . خفره به آرامی کوچکتر از هرم خمفو شد .

هنوز قسمتی از سنگ آهکهاي اولیه در قسمت بالایی این هرم مشاهده می شود . هرم منکوره از دو هرم د یگر کوچکتر است . اهرام با با بلوکهاي گرانیتی عظیم قرمز رنگ ساخته شده اند که وزنی در حدود 2.5 تن داشتند . کارگران احتمالات این بلوکها را با استفاده از کنده هاي کوچک به عنوان غلتک استفاده میشوند حمل میکردند یا بوسیله ریختن آب بر روي ماسه ها تا بدین وسیله سطح لیزي را بوجود بیاورند تا بتوانند مانند سورتمه بلوکها را به بالا بکشند . چگونگی بلند کردن این بلوکها هنوز به صورت یک راز است .

این امر شامل محاسبات ریاضی است که هنوز قابل حل نیستند . پیچیدگی کامل تدفین نیز محاسبات ریاضی سمبولیک دارد . این امر اهمیت مصریهاي باستان را منعکس میکند تا این سه پادشاه را فنا ناپذیر جاوه کنند . (حفظ کنند ) طراحان اهرام سعی در این امر داشتند که مطمئن شوند پادشاه و محل دفن آنها هرگز ویران نمیشوند .  در آن زمان معتقد بودند که روح متوفی همیشه آرزو می کشند . براي مثال غذاها و نوشیدنی هاي تقدیمی توسط اعضاي فامیل براي متوفی آورده می شد . در هرم بزرگ خوفو ، سازندگان – که بردگان بودند - محفظه قبر وي را در مرکز هرم گذاشتند . گذرگان طولانی ،تنگ و سراشیب به سمت محفظه قبر وجود داشت . سه گذرگاه غلط نیز که احتمالا براي غارتگران ابله یا براي مهمانان نا خوانده تعبیه شده بود . متاسفانه علی رغم پیش بینی هاي سازندگان ، غارتگران موفق شدند تا به محفظه قبروارد شوند . داخل این محفظه گنجینه هاي تدفین شده زیادي شامل طلا ، جواهرات و سنگها وجود داشت .

فلات گیزا همچنین شامل ابولهول بزرك است . براي مصریهاي باستان ابولهول یک شیر بود که نگهبان یک اثر تاریخی مقدس بود . این شیر سر فرعونی بود که روسري (آرایش مو ) سلطنتی پوشیده بود .تمامی این اهرام از 30 مایلی گیزا قابل روئیت هستند .

این مکان حقیقتا تماشایی است . دیوارها به صورت افسانه اي با هیدرگلیفهاي دندانه دار پوشیده شده اند .از بیرون ، اگردقیقا کنار هم بایستند شما قادر به دیدن نوك هرم نخواهید بود . خیلی تاسف بار است که ببینید اهرام بزرگ به خاطر همسایه هایش ، شهر پایتختی کاریو در حال رشد ، در خطر است. آلودگی سبب وخیمتر شدن اوضاع اهرام و ابولهول بزرگ می شوند .

امروزه اگر به دیدن گیزا بزرگ بروید ، شما توریست هاي زیادي را در این منطقه خواهید دید .حتی میتوانید با اسب یا شتر ذور بیابان گیزا را بچرخید . محل سکارآ در کنار گیزا است . در بعضی مواقع راهنماي تور هر دو محل را به شما نشان میدهد . امروزه گیزا به خاطر و جزئی زشت خود مشهور است که از حکایت و چراغهاي رنگی مختلف شبیه نمایش استفاده میکند . نمایش تاریخ شخصیتها را جهنم می سازد .

وبلاگ تخصصی دانشجویان عمران دانشگاه بیرجند – مقداد حیدري

 

همه چیز درباره زلزله (2)

قسمت اول این مقاله را در پستهای قبلی بخوانید .

:: شدت زمین لرزه

نگاه اجمالی:

در هنگام وقوع زلزله بارها با کلمه مقیاس ریشتر مواجه می‌شویم. شاید کلمه مقیاس مرکالی هم به گوشتان رسیده باشد. هر چند که کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دو مقیاس قدرت یک زلزله را از دو جنبه مختلف بیان کنند. از مقیاس ریشتر برای بیان بزرگی یک زمین لرزه یعنی مقدار انرژی آزاد شده طی یک زمین لرزه استفاده می‌شود.

مقیاس ریشتر:

اطلاعات مورد نیاز برای محاسبه بزرگی زمین لرزه را از لرزه نگار به دست می‌آورند. مقیاس ریشتر لگاریتمی است یعنی افزایش یک واحد در مقیاس ریشتر نشان دهنده افزایش ده واحدی در دامنه موج است. به عبارت دیگر دامنه موج در زلزله 6 ریشتری ده برابر دامنه موج زلزله 5 ریشتری است و دامنه موج 7 ریشتر 100 برابر زلزله 5 ریشتری است. مقدار انرژی آزاد شده در زلزله 6 ریشتری 7.21 برابر زلزله 5 ریشتری است.

بزرگترین زلزله ثبت شده:

بزرگترین زلزله ثبت شده 9.5 ریشتر شدت داشت، هرچند که مطمئناً زلزله‌های شدیدتری در تاریخ طولانی زمین روی داده است. عمده زلزله‌هایی که روی می‌دهد کمتر از 3 ریشتر قدرت دارند. زمین لرزه هایی که کمتر از 4 ریشتر شدت داشته باشند، نمی‌توانند ویرانی‌های چندانی به بار آورند. زلزله هایی که 7 ریشتر یا بیشتر قدرت داشته باشند، زلزله های شدیدی محسوب می‌شوند. مقیاس ریشتر فقط یکی از عواملی است که تبعات یک زلزله را بیان می‌کند.

قدرت زلزله:

قدرت تخریبی یک زلزله علاوه بر قدرت آن به ساختار زمین در منطقه مورد نظر و طراحی و مکان سازه‌های ساخت بشر بستگی دارد. میزان ویرانی‌های به بار آمده را معمولاً با مقیاس مرکالی بیان می‌کنند. دانشمندان می‌توانند درجه مقیاس ریشتر را درست پس از زمین لرزه و زمانی که امکان مقایسه اطلاعات از ایستگاه‌های مختلف زلزله نگاری به وجود آمده، معین کنند.

اما درجه مرکالی را نمی توان به این سرعت مشخص کرد و لازم است که محققان زمانی کافی برای بررسی اتفاقاتی که حین زمین لرزه روی داده است، در اختیار داشته باشند. هنگامی که تصور دقیقی از میزان خسارت های وارده به عمل آمد، می توان درجه مرکالی مناسب را تخمین زد.

آثار زلزله:

هنگامی که زلزله اتفاق می افتد از خود آثاری به جا می گذارد ،این آثار به شرح زیر است :

لرزش زمین وتخریب ساختمانها :

در اثر زلزله زمین به ارتعاش در می آید وهنگامی که ارتعاشات شدید باشد ،باعث تخریب ساختمانها می گردد.

میزان تخریب ساختمانها تابع کیفیت کارهای ساختمانی ، ترکیب خاک ،خصوصیات تکانهای زمین لرزه ، نیرو وجهت تکان می باشد. تکانهای قائمی که درمرکز بیرونی در نزدیکیهای آن مشاهده می شود ، کمتر از قطار امواجی که از مشخصات نواحی مجاور است ، موجب خسارت می گردد .امواج تولید شده به شدت به ساختمانهای ، بویژه دیوارهایی که به موازات آن است آسیب می رساند . این امواج دیوارها را بالا برده وبه آنها پیچ وتاب می دهد . امواجی که تحت زاویه 45 تا55 درجه به زمین می رسند خرابیهای شدیدی معمولاًبه بار می آورد.

سرعت موج در سنگهای سخت خیلی بیشتر از سنگهای سست ونرم است . امواج در طبقات ضخیم سنگهای سست ونرم مانند آبرفتهای دره ها ضعیف می گردند و حتی ممکن است از بین بروند .اما طبقه نازکی از سنگهای سست بر روی سنگهای سخت نمی تواند لرزه ها وامواج را مستهلک کند لذا طبقه مزبور ازروی سنگی که برروی آن قرار گرفته است بطور ناگهانی جستن می کند .در این صورت میزان تخریب بیشتر از ساختمانهایی است که روی طبقه سخت است . ساختمان سنگ نیز برروی موج می تواند بدینگونه تاثیر داشته باشد که امواج در جهت چین ها وطبقات سریعتر از جهت عمود بر آن انتشار می یابند. معمولاًخطرناکتر ازهمه کهریزهای سنگ ، طبقات نازک آبرفتها در ته دره ها ،سپس باتلاقها ، توربزارها ودر یاچه هایی که گیاهان آن را فراگرفته اندمی باشد . خطر زمین های خشک از زمین های اشباع شده از آب کمتر است.جنس مصالح ساختمانی نیز موثر است . ساختمانهای خشتی در مقابل ساختمانهایی که از آجر وملاط خوب ساخته شده باشندمقاومت کمتری از دارند. اسکلت بندی ، نوع مصالح ساختمانی ،طراحی ساختمان نیز از عوامل موثر در میزان تخریب ساختمان هستند.

معمولاً تخریب ساختمانها به صورتهای مختلف صورت می گیرد مثل فرو افتادن کتیبه ها ، دود کش ها ، بالکن ها ، تیغه ها تغییر شکل و فروافتادن بام پوش ها ، جابجائی تیرهای اصلی بام، ستونها ، چدا شدن اتصالات ، ترک خوردن دیوارها بصورت افقی،عمودی، قطری ، فروریختن راه پله ها ،بالکن ها و غیره.

تخریب ساختمانها ممکن است همراه با ایجاد حریق و آتش سوزی بر اثر انفجار لوله های گاز ،اتصالات برقی باشد.

بنابراین آثار تخریبی ساختمانها در هنگام زلزله نتیجه ارتعاشات سطح زمین ومربوط به نتایج غیر مستقیم آن است . چراکه اگر مرکز زلزله در مکانهای بسیار دور از مکانهای جمعیتی اتفاق افتد هیچ تخریب وحسارتی نخواهد داشت. همه تلفات وخسارات نتیجه آثار ثانوی زلزله است یا نتیجه تخریب ساختمانها و زیر آوار ماندنها است یا حریقهای بعداز زلزله است .

صداهای زلزله :

دراغلب موارد زلزله ها با صداهای خاصی همراه است که ایجاد وحشت می کند البته این صداها به غیر از صدای ناشی اززلزله است. تولید صداهای زلزله بخاطر ایجاد امواج ارتعاشی است که در اثرزلزله بوجود می آیند .صداهای زلزله در بعضی موارد شبیه رعد ، صدای صفیر باد یا خمپاره ، غلغل آب جوش ، انفجار گلوله های بزرگ توپ ، چرخهای قطار می باشد .صداهای زلزله گاهی جلوتر از موجهای زلزله است ولی ممن است نسبت به آن تاخیر داشته باشد .ممکن است صدای شدید زیر زمین هیچ زلزله ای را در پی نداشته باشد یا همراه زلزله ای خفیف باشد

نورهای زلزله :

در هنگام وقوع بعضی زلزله ها آثار نورانی مختلفی از خود مثل نور افشانی آسمان برق ، جرقه های نور وامثال ان دیده شود. اگر چه پاسخ مناسبی برای آن داده نشده ویا نیافته اند همانند نورهای که در مناطق کوهستانی ویا سطح دریا ها که جمعیت نیست مشاهده شده است ولی به عقیده دانشمندان این نورها اثرات ثانوی زلزله است به خصوص در سطح مراکزمسکونی وشهرها.

لرزش های دریا یا تسونامی :

زمانی که کانون زلزله در کف دریا یا نزدیک آن باشد ، امواج متعددی را درآب تولید می کند که به نام تسونامی معروف است . این امواج به بدنه کشتی ها برخورد وموجب ارتعاش آنها می گردد.اگر تکان قائم باشد ، کشتی ناگهان بالاآمده وبعد پایین می رود وتحدبی درآب مشاهده می شود .

گر مرکز بیرونی نزدیک کرانه باشد ، درهنگام نخستین تکان آب دریا عقب می رود وسپس با موجی قوی به ساحل می ریزد وموجب تخریب و زیانهای شدید می شود .

تغییر مشخصات آب چشمه ها :

به علت وقوع زلزله معمولاً در وضع چشمه ها وچاهها تغییراتی بوجود می آید . چراکه بر اثر ارتعاش مجاری زیررمینی آب تنگ یا گشاد ویا مسدود می گردد . چراکه هنگام زلزله طبقات زمین جابجا می گردد . ممکن است چشمه ها ی جدید ایجاد گردد یا به علت لغزش های زمین ممکن است مجاری قدیمی آب بسته شود ودر جائی دیگر جاری شود یا طبقات نفوذ ناپذیری که طبقات آبدار روی آنها قرار دارد شکاف بردارد وآب به اعماق زمین رفته وموجب خشکیدن چشمه ها گردد.

دمای آب چشمه ها ممکن است براثر مخلوط شدن با چشمه های معدنی دیگر تغییر نماید چنانکه در سوئیس اتفاق افتاد.

ایجاد شکاف وگسل :

هر نوع زلزله ای ، هراندازه کم اهمیت باشد باز شکافهایی در پوسته زمین ایجاد می کند و در ناحیه مرکز زلزله بیشتر مشاهده می شود .شکافها گاهی بصورت شعاعی از یک مرکز می باشد اما بیشتر بی نظم بوده ودر جهات مختلف پراکنده است.شکاف دردامنه کوهها در جهت دامنه ودر کرانه ودر طول آن ایجاد می شود . پهنای شکافها از 20سانتیمتر تا 10یا15 متر هم مشاهده شده است وطول چند کیلومتر .این شکافها با نخستین تکانها بوجود می آید وممکن است در تکانهای بعدی بیشتر شود .گاهی گسله ها ی هم ایجاد شده است نمونه گسل سن اندریاس 1906.

اگر شکافها از آبرفتهای کف دره یا دشت عبور کند در عمقی از این آبرفت آب وجود داشته باشد با خود گل وگاهی گازهایی راکه در هوا مشتعل می گردد ،خارج می شود.

زمین لغزش :

این پدیده عمدتاً توسط زلزله ایجاد می شود ودر اثرآن حجم بزرگی از خاک وسنگ در مناطق دارای شیب تند به سمت پائین حرکت می کند البته بعضی از آنها ناشی از اشباع منطقه از آب می باشد . این پدیده می تواند خطرات زیادی مثل مدفون نمودن روستاها یا شهرها زیر خروارها خاک وسنگ ایجاد نماید .( زمین لغزه پورت رویال جامائیکا 1962 )در بعضی مناطق زمین لرزه منجر به فرونشستن زمین به عمق 60 متر هم شده است در لیسبون در 1755اسکله ای با جمعیت زیاد فرو نشست . سنگریزش هم گاهی وقتها ناشی از زلزله است.

آبگونگی یا روانگرایی:

اگر در عمق کمتر از 8 متری سطح زمین خاک از ماسه های یکدست سستی که ازآب اشباع است تشکیل شده باشد ، ممکن است در اثر زلزله شدید رفتار این خاک مانند رفتار یک سیال باشد. یعنی خاک بصورت فوران وجوشش گل وماسه در سطح زمین پدیدار می گردد ، درنتیجه اگر ساختمانی بر روی این زمین واقع باشد ، فرو می ریزد.

رویداد زلزله در شهرهای بزرگ مثل تهران می تواند یک تراژدی غم انگیز ایجادنماید که خاطره این تراژدی برای سالها دراذهان باقی بماند .زیرا زلزله می تواند تاسیسات حیاتی مهم مانند بیمارستانها مراکز آتشفشانی ،امداد وغیره را بخطر اندازدویامنجر به به قطع برق ،آب، تلفن، گاز ویاویرانی ساختمانها ،راهها ، خیابانها وبسته شدن آنها شود.که خود این عوامل می تواند خسارات اقتصادی ،اجتماعی ،روانی مهلکی ایجادنماید.

چند عامل وجود دارد که شهرها رادرمقابل زلزله آسیب پذیر می نماید.نوع ساختمانها ومصالح وفرم واسکلت بندی بکاررفته درآنها ،نوع جنس وساختمان زمین زیر شهر ،تراکم جمعیت شهر . درعوض وجود عواملی می تواندخطرات وخسارات ناشی ازرلزله را کاهش دهد مثل پارکها ، فضاهای باز، وجود مراکز امدادی مناسب ، بیمارستانها ، آتش نشانیها ، شبکه های حمل وارتباطی مناسب ، همکاری مناسب بین مردم وآموزشهای لازم قبل از زلزله . استفاده مناسب از مراکز امدادی ،آموزشی ، تفریحی برای اسکان زلزله زدگان.

پیش بینی زلزله

منظور از پیش بینی زلزله یعنی اینکه زلزله در کجا و چه زمانی و با چه قدرتی ممکن است اتفاق بیافتد . اینکه زلزله ها در کجا رخ میدهند امروز کما بیش قابل پیش بینی است . اما اینکه کی و با چه قدرتی هنوز در پرده ابهام است . با اینکه انسان در صدد پیش بینی حوادث طبیعی از جمله زلزله با توجه به قرائن هست و از آروزهای بشر محسوب می شود اما هنوز دانشمندان نا امیدانه در تلاشند تا راهی برای پیش بینی حوادث کنترل نشدنی چون زلزله بیابند.

سابقه پیش بینی زلزله بر می گردد به زمان امپراطوریهای چین که از منجمین می خواستند تا زلزله ها را یش بینی نمایند چرا که در تصور مردم چین زلزله نشانه خشم خداوند بر امپراطور است.

امروز کشورهای پیشرفته و صاحب علم ودانش دانشمندان خود را موظف نموده اند تا دراین زمینه دست به کاوش بزنند ولی هنوز به نتایج امیدوار کننده نرسیده اند .در هر حال پژوهشگران با تحت نظر قرار دادن تغییرات ژئو فیزیکی ، ژئو شیمیایی ، زیست شناختی در مناطقی که احتمال زلزله می رود سعی کرده اندبه شواهد علمی دست یابند . اگر چه پاره ای از زلزله ها با توجه علائم از قبل پیش بینی شد واز خطرات ان کاسته شد اما وجود همان علائم در جای دیگر یا عدم وجود هر یک از علائم فوق نتوانسته موفقیت آمیز باشد.

یکی از علائمی که در پیش بینی مورد استفاده قرار می گیرد تجزیه و تحلیل پس لرزه ها است . چنانکه در شهر اورویل کالیفرنیا زلزله سنج ها تعداد زیادی از زلزله ها ی کوچک و معینی با بزرگی 4.7 را ثبت کرده بودند و تعداد زلزله های کوچک در حال افزایش بود و بر همین اساس متخصصان توانستند زلزله را پیش بینی نمایند و در اوت 1975 زلزله ای با بزرگی5.7 اتفاق افتاد .

با وجود این زلزله های مرگباری اتفاق افتاده اند که ازقبل زلزله های نداشته اند و یا درمناطقی که یک دوره آرامش فعال را پشت سر گذاشته اند زلزله ای اتفاق افتاده است.

در هر حال برای پیش بینی زلزله وجود علائمی لازم است :

کاهش لرزش های کوچک زمین :

لرزش های دائمی زمین توسط دستگاههای زلزله نگار ثبت می شوند. علت این امر افزایش حجم سنگ قبل از گسیختگی است که منجر به ایجاد درزها و شکافها در داخل سنگ می شود واین در باعث می شود تادر سنگ در معرض تنش خواص فیزیکی متفاوتی پدید آید که کاهش امواج زلزله وتغییر سرعت انتشار از اهم آنها است که بنا بر فرضیه انبساط است که سبب کاهش امواج زلزله می شود ولی هدایت الکتریکی و قابلیت نفوذ افزایش می یابد .

تغییر شکل پوسته زمین:

اکثر زلزله ها ی بزرگ در اثر شکستن ناگهانی بخشی از پوسته جامد زمین که مانع از حرکت آزاد ورقه های تشکیل پوسته شده اند ، ایجاد میگردد . لذا بر اساس نظریه فوق نقاط مشخصی روی زمین نسبت به یکدیگر تغییر مکان نسبی می دهند و هرچه به زمان شکستن سنگها نزدیکتر می شود دراین وضعیت تغییراتی ایجاد می شود .

تغییر سطح آب چاهها :

این تغییر بر اثر تغییر دما و در اثر کاهش یا افزایش فشار بر حفره های خاک بوده که باعث پائین رفتن سطح آب چاه یا فوران آب یا خشکیدن سطح چاه و چشمه یا تغییر دمای آن می شود .

افزایش فاصله زمین در محل شکستگی ها و گسل ها :

با اندازه گیری فاصله بین شکستگیها و کنترل شکاف گسل ها با استفاده از دستگاههای اندازه گیری دقیق یا عکس ها ی ماهواره ای و هوائی می توان به تغییرات درون زمین پی برد.

تغییر دمای زمین وخروج گازها :

تغییر دمای زمین وخروج گازهایی مثل رادون و آرگون که سبب خارج شدن حیوانات از سوارخها و لانه های خود می شود. تغییرات شیمیایی در آب چشمه ها و تغییرات شدید در گازهای طبیعی خروجی از زمین نیز می تواند از علائم زلزله باشد.

تغییر مقاومت الکتریکی در سطح زمین :

تغییر در ویژگیهای زمین مانند میدان مغناطیسی ومیدان الکتریکی

رفتار حیوانات :

مارها به سطح زمین می آیند . خرگوشها و موشها از لانه های خود فرار می کنند . حرکات عجیب و غریب اسب ها و خوکها غیره گرچه این حرکات از نظر علمی مشخص نیست . شاید ارتعاشات و امواج را حس می کنند.

 

:: مطالب مرتبط

+  بزرگترین زلزله ژاپن بعد از زلزله کوبه

+  پيش بيني زلزله به وسيله ابرهای زلزله

+  آمادگی خانواده‌ها در برابر زلزله (2)

+  آمادگی خانواده‌ها در برابر زلزله (1)

+  معرفی اجمالی مرکز ملی پیش‌بینی زلزله

+  سوپرفريم R.C فناوري نوين براي مقابله با زلزله

+  درس هايي از زلزله بم

+  پيشرفتهاي جديد در پیش بینی زلزله

+  پیش بینی زلزله با استفاده از سیستم های ماهواره ای سنجش از راه دور

+  بررسى زلزله بم و رفتار سازه هاى مختلف موجود در بم

+  همه چیز درباره زلزله (1)

 

 

مهندسان هخامنشي با كشف راز عدد پي، ستون هاي عظيم تخت جمشيد را بنا نهادند

مهندسان هخامنشي راز استفاده از عدد پي (۱۴/۳ ) را دو هزار و 500 سال پيش كشف كرده بودند. آنها در ساخت سازه هاي سنگي و ستون هاي مجموعه تخت جمشيد كه داراي اشكال مخروطي است، از اين عدد استفاده مي كردند.

مهندسان هخامنشي راز استفاده از عدد پي (۱۴/۳ ) را دو هزار و 500 سال پيش كشف كرده بودند. آنها در ساخت سازه هاي سنگي و ستون هاي مجموعه تخت جمشيد كه داراي اشكال مخروطي است، از اين عدد استفاده مي كردند.

عدد پي ( ( ۳/۱۴در علم رياضيات از مجموعه اعداد طبيعي محسوب مي شود. اين عدد از تقسيم محيط دايره بر قطر آن به دست مي آيد. كشف عدد پي جزو مهمترين كشفيات در رياضيات است. كارشناسان رياضي هنوز نتوانسته اند زمان مشخصي براي شروع استفاده از اين عدد پيش بيني كنند. عده زيادي، مصريان و برخي ديگر، يونانيان باستان را كاشفان اين عدد مي دانستند اما بررسي هاي جديد نشان مي دهد هخامنشيان هم با اين عدد آشنا بودند.

«عبدالعظيم شاه كرمي» متخصص سازه و ژئوفيزيك و مسئول بررسي هاي مهندسي در مجموعه تخت جمشيد در اين باره،‌ گفت: «بررسي هاي كارشناسي كه روي سازه هاي تخت جمشيد به ويژه روي ستون هاي تخت جمشيد و اشكال مخروطي انجام گرفته؛ نشان مي دهد كه هخامنشيان دو هزار و 500 سال پيش از دانشمندان رياضي دان استفاده مي كردند كه به خوبي با رياضيات محض و مهندسي آشنا بودند. آنان براي ساخت حجم هاي مخروطي راز عدد پي را شناسايي كرده بودند.»

دقت و ظرافت در ساخت ستون هاي دايره اي تخت جمشيد نشان مي دهد كه مهندسان اين سازه عدد پي را تا چندين رقم اعشار محاسبه كرده بودند. شاه كرمي در اين باره گفت: «مهندسان هخامنشي ابتدا مقاطع دايره اي را به چندين بخش مساوي تقسيم مي كردند. سپس در داخل هر قسمت تقسيم شده، هلالي معكوس را رسم مي كردند. اين كار آنها را قادر مي ساخت كه مقاطع بسيار دقيق ستون هاي دايره اي را به دست بياورند. محاسبات اخير، مهندسان سازه تخت جمشيد را در محاسبه ارتفاع ستون ها، نحوه ساخت آنها،‌ فشاري كه بايد ستون ها تحمل كنند و توزيع تنش در مقاطع ستون ها ياري مي كرد. اين مهندسان براي به دست آوردن مقاطع دقيق ستون ها مجبور بودند عدد پي را تا چند رقم اعشار محاسبه كنند.»

هم اكنون دانشمندان در بزرگ ترين مراكز علمي و مهندسي جهان چون «ناسا» براي ساخت فضاپيماها و استفاده از اشكال مخروطي توانسته اند عدد پي را تا چند صد رقم اعشار حساب كنند. بر اساس متون تاريخ و رياضيات نخستين كسي كه توانست به طور دقيق عدد پي را محاسبه كند، «غياث الدين محمد كاشاني» بود. اين دانشمند اسلامي عدد پي را تا چند رقم اعشاري محاسبه كرد. پس از او دانشمنداني چون پاسكال به محاسبه دقيق تر اين عدد پرداختند. هم اكنون دانشمندان با استفاده از رايانه هاي بسيار پيشرفته به محاسبه اين عدد مي پردازند.

شاه كرمي با اشاره به اين موضوع كه در بخش هاي مختلف سازه تخت جمشيد، مقاطع مخروطي شامل دايره، بيضي، و سهمي ديده مي شود، گفت: «به دست آوردن مساحت، محيط و ساخت سازه هايي با اين اشكال هندسي بدون شناسايي راز عدد پي و طرز استفاده از آن غيرممكن است.»

داريوش هخامنشي بنيان گذار تخت جمشيد در سال 521 پيش از ميلاد دستور ساخت تخت جمشيد را مي دهد و تا سال 486 بسياري از بناهاي تخت جمشيد را طرح ريزي يا بنيان گذاري مي كند. اين مجموعه باستاني شامل حصارها، كاخ ها،‌ بخش هاي خدماتي و مسكوني، نظام هاي مختلف آبرساني و بخش هاي مختلف ديگري است.

مجموعه تخت جمشيد مهمترين پايتخت مقاومت هخامنشي در استان فارس و در نزديكي شهر شيراز جاي گرفته است.

chn

نيروي ماهر ساختمان سازي كم داريم

رئيس مركز تحقيقات ساختمان و مسكن مي گويد:نيروي ماهر ساختمان سازي مهمترين كمبود بخش ساخت وساز در كشوراست. ، اين نيروي كار ماهر و آموزش ديده از آنجايي كه مصالح ساختماني را خوب مي شناسد، از مصالح غير استاندارد در ساختمان استفاده نمي كند.

شايد بخش ساخت وساز يكي از پر رونق ترين بخش هاي اقتصادي كشور باشد. با اين همه اين بخش كمبودهاي بسياري دارد كه باعث شده آن را از رسيدن به وضعيت مطلوب و كسب استانداردهاي جهاني بازدارد.دكتر قاسم حيدري نژاد، رئيس مركز تحقيقات ساختمان و مسكن، معتقد است :"نيروي ماهر ساختمان سازي مهمترين كمبود بخش ساخت وساز در كشوراست. ، اين نيروي كار ماهر و آموزش ديده از آنجايي كه مصالح ساختماني را خوب مي شناسد، از مصالح غير استاندارد در ساختمان استفاده نمي كند."

ويرايش آيين نامه طراحي ساختمان مقاوم در برابر زلزله(استاندارد 2800)، به تازگي در مركز تحقيقات ساختمان و مسكن به انجام رسيد. پايگاه اطلاع رساني شهرسازي و معماري در اين باره و در خصوص ضوابط جديد ساخت و ساز مسكن مقاوم در تيراژ بالا با دكتر قاسم حيدري نژاد، رئيس مركز تحقيقات ساختمان و مسكن، گفت وگويي انجام داده، كه مي خوانيد.

آيين نامه طراحي ساختمان مقاوم در برابر زلزله ، كه عنوان استاندارد 2800 را دارد به چه منظوري تدوين شده است ، تا قبل ازآيا از اين به بعد شاهد اجراي اين آيين نامه در ساختمانهايي كه ساخته مي شود ،خواهيم بود؟

در دنيا از نظر فني و مهندسي قادر به ساختن خانه هايي هستند كه قدرت مقاومت در برابر بمب اتمي را هم دارد،پس ساختن خانه اي كه در برابر زلزله دوام داشته باشد كارسختي به نظر نمي رسد ، اما مشكل اصلي كه موجب مي شود نه در كشور ما و نه در بقيه كشورهاي دنيا اين كار صورت نگيرد، هزينه بسيار زياد ساخت چنين بناهايي است پس مجبورمي شويم براي برآورده كردن نياز مسكن مردم، مقاومت ساختمانها را تا حدي پايين بياوريم.حال اينكه اين مقاومت بر اساس كاركرد بنا تا چه حدي مي تواند كم شود، چيزي است كه در استاندارد 2800 در خصوص طراحي ساختمان ها در برابر زلزله ،مشخص شده است.

اين آيين نامه را حدود 40 نفر از اساتيد برجسته كشور در زمينه زلزله تهيه كرده اند وويرايش سوم آن هم به زودي منتشر مي شود.

اما خب هيچ بازوي اجباري براي اجراي اين آيين نامه كه به واقع مي تواند يك ميثاق و دستاورد ملي باشد وجود ندارد.

در كشور ما بر اساس بر آوردهاي صورت گرفته نيازبه مسكن افزايش يافته است،با توجه به زلزله خيزي كشورايران ، ضعف در ساخت و ساز اصولي در كشور مشهود شده ،به طوري كه كمتر كسي به خانه اي كه در آن زندگي مي كند اطمينان دارد ، به نظر شما ضعف عمده در كدام قسمت است؟

بله نياز به مسكن در كشور شديد است ،با اينكه در سال 83،به جاي 660 هزار واحد مسكوني 700 هزار مسكن ساخته شد، باز هم نياز به مسكن وجود دارد و تا سال 1391 بايد يك ميليون مسكن جديد ساخته شود و تازه بعد از سال 91 تقاضا براي مسكن در كشور كم كم پايين مي آيد.نياز به مسكن فراوان ، و زلزله خيزي كشور موجب توجه مضاعف ما به بخش مسكن است.يعني توجه به ساختن ساختمان هاي خوب، در تيراژ بالا.

ما از نظر طراحي ساختمان وضع بدي در دنيا نداريم، اما وقتي پاي مصالح ساختماني به ميان مي آيد دچار ضعف جدي در اين عرصه هستيم نظر شما كه دست اندر كار اين حوزه هستيد چيست؟

حف شما را قبول دارم ،خيلي از مصالح ساختماني فاقد استاندارد هستند يا استاندارد تشويقي دارند، اين موضوع براي كشورهاي ديگر خنده دار است، چرا كه نداشتن استاندارد را مسئله اي غير عاديبراي آنها تلقي مي شود.

در كل سيستم ساختمان 500 نوع مصالح ساختماني وجود دارد كه بين اين تعداد حدود 50 تا 60 قلم از مصالح اساسي و مهم ساختمان استاندارد اجباري دارند اقلامي مثل آهن، بتن و...

ولي در آخرين خبرها بود كه قرار است استاندارد مصالح ساختماني اجباري شود؟

بله قرار است اداره استاندارد اين كار را بكند ، اداره استاندارد موظف است تا تنها به مصالح ساختماني استاندارد اجازه ورود به بازار دهد اما متاسفانه به دليل فقدان قدرت اجرايي اين اتفاق نمي افتد.

اداره استاندارد پذيرفته است كه با همكاري شركت هاي خصوصي زير نظر استاندارد اين بازوي اجرايي را براي خود ايجاد كند.

اما اينكه بياييم و استاندارد را اجباري كنيم مشكلي را در ساختمانهاي ما حل نمي كند، چرا كه علاوه برضعف ما در نحوه توليد و استاندارد مصالح ساختماني در مورد نحوه استفاده از اين مصالح هم مشكلات فراواني وجود دارد . مثلا بتن را در نظر بگيريد ، بتن بايد يك تا دو ساعت بعد از توليد استفاده شود ، نحوه حمل و نقل اين محصول زمان استفاده درساختمان هم خيلي اهميت دارد. با اينكه توليد بتن در كشور استاندارد است، اما هيچ نظارتي به نحوه حمل و نقل و طريقه استفاده كارگراز اين بتن در ساختمان وجود ندارد مثلا چون نحوه حمل و نقل صحيح نيست، بتن وقتي پاي كار مي رسد، كمي سفت مي شود و كارگر غير ماهر هم آن را با آب مخلوط مي كند، اين بتن ديگرآن بتن استاندار ابتداي كار نيست .

متاسفانه ساختمان سازهاي ما به اين مسئله مهم توجه ندارند و هر وقت كارگر كم مي آورند مي روند سر ميدان شهر و كارگر غير ماهر به كار مي گيرند.گويي ساختمان سازي جز راحتترين كارهاست وازهر كس بر مي آيد.

اما هيچ كارگر ماهري كه پروانه كار داشته باشد و صاحب كار از مهارت او آگاه شود وجود ندارد ، اين ضعف از ناحيه چه ارگاني است؟

اين ضعف متوجه مديريت در اين بخش ه است، چرا كه هيچ پروانه ي كاري كه تاييد حرفه اي بودن كارگر باشد ،در اين زمينه داده نشده است .

بر اساس ماده چهار، قانون نظام مهندسي و كنترل ساختمان مصوب اسفند 74 قرار بود تا كارگران تا سال84 بعد از يك دوره آموزش پروانه كار دريافت كنند، اما اين اتفاق نيفتاد. علت هم اين است كه بودجه اي براي حمايت از اين طرح وجود ندارد.

اين مي شود كه مثلا يك كارگر جوشكار ممكن است بدون داشتن مهارت لازم در اين كار در ساختمان فعاليت مي كند و نتيجه اش مي شود ساختمانهاي زيادي كه فاقد اطمينان لازم هستند، ساخته مي شوند.

بالا بردن عمر ساختمان از آن جمله مسائلي است كه در كشور ما كوچكترين توجه اي به آن نمي شود.

همه از نگراني وقوع زلزله در كشور به موضوع ساختمان مقاوم توجه دارند در حالي كه در دنيا بالا بردن عمر ساختمان هم اهميت فراواني دارد . مثلا اگر فرض را بر اين بگذاريم كه اصلا زلزله اي اتفاق نيفتد باز هم اين مسئله كه بايد ساختمان مقاوم ساخته شود، مهم است.

متاسفانه عمر بنا در ايران بسيار كم است .ساختمانهاي ما عمر حداكثر 35 تا 40سال دارند، در حالي كه در دنيا عمر ساختمانها خيلي بيشتر از اين است.در بعضي از كشورهاي پيشرفته حتي ديگر اجازه تخريب صد درصد ساختمان داده نمي شود چرا كه چارچوب بنا از استحكام لازم برخوردار است. چرا نبايد ساختماني بسازيم كه به جاي 40 سال 80 سال عمر كند.

در كشور ما همه بنا هاي ساختمان گواهي پايان كار دريافت كرده اند با اين حال كسي به بناهاي ساخته شده اعتماد ندارد به نظر شما علت اصلي اين نبود اطمينان كارگر غير ماهر است يا مصالح غير استاندارد؟

من معتقدم، نيروي ماهر ساختمان سازي مهمترين كمبود بخش ساخت وساز در كشوراست.در مورد مصالح هم مشكلات فراوان است، اما شايد كمي بيشترازيك درصد ازمصالح موجود در ساختمان غير استاندارد باشد، اما همين مقدار كم هم براي خراب كردن بازار اين محصولات كافي است.

مثلا ما درزمينه توليد سيمان درمرحله خود كفايي هستيم ، به همين دليل گه گاه در بازار اين محصول كمبود ايجاد مي شود، در اين شرايط است كه سيمان غير استاندارد در بازار فراوان مي شود و ساختمان ساز هم بي توجه به اين مسئله آنها را خريداري مي كند.

به نظر من وزارت بازرگاني و صنايع بايد بازار را كنترل كنند تا در شرايط اينچنيني در صورت نبود كالا مورد نياز مشتري، ان را به صورت محدود وكنترل شده وارد كنند. خيلي اوقات وقتي بازار عرضه و تقاضا و تقاضا به هم مي ريزد اين اتفاق مي افتد.در مورد ميله گرد ساختمان هم وضع به همين منوال است. كارگاه هاي زيادي هستند كه ميله گرد هاي غيراستاندارد توليد مي كنند، وقتي ميله گرد سايز مشخصي در بازار كم مي شود بعضي از اين كارگاه هاي غير استاندار به روش هاي نادرست، سايز اين ميله ها را تغيير مي دهند و مشتري هم بدون اطلاع از موضوع از اين ميله گرد هاي غير استاندارد در ساختمان استفاده مي كند و اين ميله گرد ها در ساختمان با كوچكترين ضربه اي مي شكند وممكن است با كوچكترين زلزله اي موجب يك فاجعه شوند.

مركز تحقيقات ساختمان ومسكن وزارت مسكن هم گواهي نامه فني مصالح ساختماني مي دهد، اين گواهي نامه در مزيت داشتن آن كالا به بقيه رقبا موثر است؟

مركز تحقيقات ساختمان ومسكن وزارت مسكن هم گواهي نامه فني مصالح ساختماني به كارخانه هاي توليد مصالح ساختماني در صورتي كه تقاضا داشته باشند مي دهد. اما متاسفانه هيچ نشانه اي كه كالاي داراي گواهي نامه فني را از بقيه جدا كند وجود ندارد و مشتريان مصالح ساختمان هم ازتاثير اين گواهي نامه فني در اطمينان از كالاي مورد استفاده بي اطلاع هستند.

ولي در انتها بايد بگويم وجود نيروي كار ماهر از هر چيز ديگري موثر تر است ، اين نيروي كار ماهر و آموزش ديده حتي از آنجايي كه مصالح ساختماني را خوب مي شناسد اجازه استفاده از مصالح غير استاندارد را در ساختمان نمي دهد.

UAN