خرابي راههاي فاقد روكش و راههاي نگهدارى و درمان آنها
چكيده :
قريب به 99 درصد راههاي دنيا را راههاى فاقد روکش یا راههايى با روکش آسفالتی نازک ، تشكيل مى دهد .اين گونه راهها احتياج به نگهدارى بيشترى نسبت به راههاى اصلى دارند . تناوب بازرسى و نگهدارى راههاى فاقد روکش بيشتر از راههاى آسفالته است.
گرچه برخى از مهندسين راههاى شنى را نوعى رويه تلقى مى کنند در اين مقاله راههاى شنى نيز جز راههاى فاقد روکش منظور شده است .
خرابى هاى راههاى فاقد روکش عمدتا ناشى از نغوذ آب و در نتيجه کاهش مقاومت لايه هاى خاک مى شود . ليكن خشكى زیاد اين راهها نيز باعث پراکنده شدن ذرات خاکهاى ريزدانه ( چسبنده ) و در نتيجه متلاشى شدن راه مى گردد .
در اين مقاله سعى براين شده که با شناخت انواع خرابى هاى راههاى فاقد روکش ، نشان دهيم که روشهاى نگهدارى راههاى فاقد روکش با نگهدارى راههایی که روکش شده بسيار متفاوت است و بيشتر بحث بر روى خرابى هايى همچون :
پروفيل عرضى نامناسب ، زهكش هاى کناره اى نا مناسب ، موجهاى متوالى ، گرد و غبار ، چاله ، گودى مسير چرخها مى پردازيم .
کلمات كليدى : راههاى فاقد روکش ، پروفيل عرضى نامناسب ، زهكش هاى کنارى نامناسب ، موجهاى متوالى ، گرد و غبار ، چاله ، گودى مسير چرخها .
مقدمه :
اصولا راهها به عنوان شاهرگ حياتى يك جامعه تلقى مى شوند كه در صورت عدم ارتباط آنها با هم حيات و توسعه اقتصادى و اجتماعى جامعه مختل خواهد شد نگاهى گذرا به آمار راههاى موجود به خصوص در كشورهاى پيشرفته كه داراى شبكه هاى ارتباطى پيحيده و تار عنكبوتى هستند و از استاندارد بالايى برخوردارند ، ولى با اين وجود هنوز هم سهم زيادى از بودجه عمرانى سالانه خود را صرف احداث ، تكميل و توسعه راهها مى نمايند و مقايسه آن با وضعيت راههاى ايران به ما مى فهماند كه براى راهسازى بايد سرمايه گذارى بيشترى كنيم به عنوان منال از نظر تراكم ، كشورهاى بلژيك با 418 ، هلند 265 ، انگليس 151 ، و اتريش با 128 كيلومتر راه در هر صد كيلومتر مربع داراى وضعيت تقريبا مطلوب هستند.
ولى در ايران با توجه به ضرورت دسترسى به تمام نقاط آن ، سابقا حدود و در حال حاضر 54/8 كيلومتر راه در هر صد متر مربع داريم اگر مقايسه اى نگاه كنيم ما هنوز در ابتداى كاريم . با توجه به وضعيت توپوگرافى ، مناطق كوهستانى و نيز شرايط خاص اقليمى و وضعيت نامناسب راههاى موجود در كشور بايد براى احداث راههاى جديد و حفاظت و نگهدارى راههاى قديم برنامه ريزى بلند مدت و با كيفيت را در پيش بگيريم و اگر سعى بنماييم طول زمان بهره بردارى از راهها را تا ترميم بعدى افزايش دهيم به اهداف خود نزديك شده و از صرف هزينه هاى مجدد و حتي سنگين تر از دفعه اول خوددارى خواهد شد .
برنامه ريزى دراز مدت در مورد راههاى روكش دار بين 5 الى 20 سال است در صورتيكه در مورد راههاى فاقد رويه حدود يك الى2 سال است راههاى فاقد روكش را در سال بايد 3 يا 4 بار تيغه زد كه در فاصله زمانى بين تيغه زنى ممكن است وضعيت راه بسيار تغيير كند لذا برنامه ريزى زمان بندى براى اين گونه راهها بصورت ساليانه انجام مى شود.
در عمليات بازرسى به مسئله چگونگى كيفيت سطح راه و يا زهكشى در طول مسير بايد توجه شود اگر در منطقه تحت
بازرسى ، زمانهاى مشخصى از سال وجود دارد كه جاده فاقد روكش براى قابل استفاده بودن احتياج به نگهدارى داشته باشد مثل فصل شديد بارندگى ، بايد قسمتهاي نگهداري شده كاملا مشخص شوند تا در بازرسي از داخل اتومبيل بتوان اين قسمتها را مجددا بررسى كرد اين گونه بازرسى بايد بطور فصلى چهار بار در سال صورت پذيرد نتايج اين بازرسى ها در تعيين نيازهاي نگهدارى و اولويت ها قابل استفاده خواهد بود اندازه گيريهاى دقيق تر براى محاسبه عدد ارزيابى كه توضيح آن در ادامه آمده است بايستى حداقل يك بار در سال صورت پذيرد اين اندازه گيريها بايستى همواره در زمان مشخصى از سال صورت گيرد و آن موقعى است كه جاده در بهترين و يكنواخت ترين وضعيت خود ميباشد
اگر در يك نقطه دو نوع خرابى يا بيشتر اتفاق افتاده باشد هر كدام بايستى جدا گانه اندازه گيرى شوند اگر نتوان كاملا نوع خرابى را تشخيص داد، لازم است اين كار بصورت حدسى انجام گيرد البته اين در صورتى است كه سيستم ، انعطاف پذيرى كافى در برابر ارائه ارزيابى دقيق را داشته باشد
در ذيل انواع خرابيها و راههاى درمان آنها كه از مرجع شماره 3 اخذ شده آورده مى شود :
مقاله کامل در ادامه مطلب ...
